Welke bril zet jij op in het nieuwe jaar?

Heb je goede feestdagen gehad? Misschien heb je zelfs wel kerstvakantie. Door wat rust en ontspanning kan je perspectief op de wereld er ineens heel anders uit gaan zien. Maar een vakantie is (gelukkig) niet de enige factor: je hebt er zelf ook een aardige hand in.

In één van haar boeken vertelt Esther Perel (relatietherapeut) dat het haar doel is om het verhaal dat mensen over zichzelf en elkaar vertellen te herzien. Dit verhaal is constant aanwezig en heeft grootse impact op hoe je je gedraagt. Het wordt de bekende selffulfilling prophecy. Je denkt zeker te weten dat je een klus niet kan klaren, waarschijnlijk begin je er al niet eens aan of gaat er inderdaad van alles mis.

Het goede nieuws: zoals alles in beweging is, kun je ook dit verhaal herschrijven.

Op verschillende gebieden in ons leven vertellen we onszelf een verhaal. Over wie we zijn, hoe we ons gedragen, wat we wel en niet goed kunnen. Wat gewenst en ongewenst is. Met die bril stap je een nieuwe week en straks het nieuwe jaar in, en dat heeft effect. Misschien heb je al bedacht dat je voornemens sowieso sneuvelen, of dat bepaalde dingen nu eenmaal zo werken. Of dat je partner eigenlijk maar storend aanwezig is. Die verhalen werken door in je gedrag, keuzes en acties.

Reflecteer vooraf al eens op je bril voor 2022. En kijk eens of je hem, waar nodig, aan kan passen. En dan vooral in positieve zin.

En hou daarbij eens in gedachten:

• Je kunt altijd een kleine eerste stap zetten

• Ook die kleine stap, ís een stap vooruit

• Probeer het eens op een andere manier

• Je kunt altijd opnieuw beginnen

• Hoe belangrijk is het eigenlijk?

• Je kunt meer dan je denkt

• Kom in actie

Je bent vaak zelf je grootste beperkende factor om je perspectief, kansen en uitdagingen op de juiste waarde te schatten. Bij deze dus de uitdaging om je blik, voordat je aan het nieuwe jaar begint, op scherp te zetten. Het kan alle verschil maken.

Nieuwsgierig geworden naar Esther Perel? ‘Liefde in verhouding’ is één van haarmeest populaire boeken.

Heb een fantastisch 2022!

Vergoedingenoverzicht zorgverzekeraars 2022

Een nieuw jaar in aantocht, dus ook een nieuwe zorgverzekeraar? Kijk wat er voor jou wijzigt in de vergoedingen van jouw zorgverzekeraar in dit overzicht: https://www.zorgwijzer.nl/vergoeding/psychosociale-therapie

De kat uit de boom kijken

Je speelt met het idee om op zoek te gaan naar een therapeut. Waarschijnlijk denk je er al langer over na. En toch is de eerste stap nemen lastig. Want hoe kies je nu een therapeut die bij je past? Bij een therapeut speelt natuurlijk de expertise een rol en de veelbesproken 'klik'. Maar hoe weet je of die er is, hoe maak je een keuze? Op de mooie kleuren van de website of op de betrouwbare blik op een foto. Ja en nee. Volg daarin zeker je gevoel, dat is een goede leidraad. En vervolgens is er altijd toch een kleine sprong in het diepe. Zoek dat eerste contact, kijk ook hoe dat op je overkomt. Ik nodig eenieder daarin uit om vooral te ervaren hoe het voelt; zit je lekker in de ruimte, voel je je vertrouwd bij mij, voel je je prettig. We weten namelijk uit onderzoek dat dat heel bepalend is voor de mate van slagen van de therapie. Gun jezelf dus het grootste effect en vind die therapeut waarbij jij je op je gemak voelt.

Als je een nieuwe wasmachine koopt of een vakantie boekt bekijk je de productspecificaties en wil je weten wat anderen van het product vinden. Wanneer je bijna zover bent om een eerste afspraak te maken kan het ook bij het zoeken naar een therapeut helpen om te horen wat anderen gezegd hebben. Iedereen zat ooit in de fase waarin jij zit als je op het punt staat om een therapietraject in te gaan. Denk eens na over wat jij belangrijk vindt in het contact en kijk of je dat herkent in de ervaringsverhalen van anderen.

Een kleine indruk van hoe therapie ervaren kan worden in mijn praktijk:

- "Ik ben erg tevreden over de gesprekken met Ymkje! Ze is erg begaan en heeft oog voor het hele gezin. De gesprekken zijn open en ik voelde me snel op mijn gemak."

- "In een voor ons moeilijke periode is Ymkje een goede steun geweest. Ymkje neemt echt de tijd om naar je te luisteren en ze heeft ons gesterkt in het maken van bepaalde keuzes."

- "Ymkje heeft een begripvolle en nuchtere houding waardoor de gesprekken prettig en niet te zwaar aanvoelden, ondanks de zware onderwerpen. Ontspannen, met humor en betrokkenheid. Scherpe vragen en het vermogen om door te vragen en onderwerpen aan elkaar te koppelen."

Misschien merk je bij het lezen van bovenstaande direct wat jou aanspreekt. En dan is het een kwestie van doen. Zorg voor jezelf. Neem die eerste stap en zoek contact. Jij houdt de regie en bepaald of het bij je past!

Fijn dat het weer kan èn dat het niet moet

De coronamaatregelen versoepelen en de wereld komt weer langzaam in beweging. Oude patronen en het ritme van bijna twee jaar geleden zijn zo weer opgepakt. Maar wat doet dat eigenlijk met je?

Voor veel mensen is er behoorlijk wat veranderd in hun leven tijdens de coronaperiode. Thuiswerken of een hele andere manier van werken, alle gezinsleden lange periodes thuis, minder sociaal contact. En nu daar weer verandering in komt, wordt duidelijker wat deze periode gebracht heeft. In positieve

en negatieve zin. Zo kan het prettig zijn dat de meest angstige periode achter de rug is, dat je kunt terugvallen op oude routines, dat je weer mogelijkheden hebt om mensen te ontmoeten en feest te vieren. Anderzijds geven meer mogelijkheden misschien ook meer verplichtingen en meer prikkels en je daar opnieuw toe moeten verhouden. Dat kan overweldigend zijn en de vraag oproepen of dit wel is wat je wilt.

Je bent niet de enige. Alle gebeurtenissen van de afgelopen tijd en de verandering die daar ook nu weer inkomt kan angst of grote onrust oproepen. Is dit herkenbaar voor je? Wanneer je merkt dat het zoeken naar hoe je de draad weer op wilt en kunt pakken je belemmert in je dagelijks leven. Of het je niet lukt om je leven zo in te richten als je zou willen.

‘Never waist a good crisis’, is in dit geval een goed advies. Mocht je voelen dat de verandering veel van je vraagt en het goed zou zijn om te onderzoeken wat deze periode je heeft gebracht, om mogelijk je leven zo aan te passen dat het je beter ‘past’, neem daar dan de tijd voor. Sta erbij stil, neem het serieus. Zie het als een kans!

Koester de sleur

Rituelen en tradities zijn belangrijk. Je merkt het al aan kleine kinderen. Iedere avond hetzelfde bedritueel maakt het voorspelbaar voor een kind en zorgt ervoor dat het goed gaat slapen. Denk je even snel één van de onderdelen van het ritueel over te slaan ben je uiteindelijk vaak langer bezig omdat je kind het feilloos doorheeft. Voor volwassenen is het niet heel veel anders, maar merk je het zelf vaak niet meer op. Totdat je een keer niet kunt douchen op het tijdstip dat je dat gewend bent of er geen koffie voor handen is op jouw koffietijd. Feitelijk is er natuurlijk niks aan de hand maar je kan er maar zo flink van ontregeld raken.

Hetzelfde geldt voor tradities. Ze geven houvast, overzicht en vaak plezier. Waar rituelen een dagelijkse gang van zaken kunnen zijn, zijn tradities vaker gebonden aan speciale momenten. Tradities kunnen bestaan binnen relaties, gezinnen, steden, landen en culturen. Tradities zorgen voor verbondenheid en voegen waarde toe aan onderlinge relaties. Vaak wordt bij tradities gedacht aan grootse momenten als nationale feestdagen, maar tradities kunnen evengoed heel klein en persoonlijk zijn. Altijd dezelfde slingers op een verjaardag. Of altijd dezelfde taart als er visite komt. Zo zag ik ons ‘pizza-eten op de bank’ als iets dat ging over gemak vanwege de moeheid aan het einde van de week. Tot mijn dochter laatst opmerkte dat ‘dat toch ons ritueel is?’. Ze bleek de gezelligheid van deze afwijking op de regel te waarderen en was er gehecht aan geraakt. Als je nog niet zozeer persoonlijke tradities hebt kan het echt iets toevoegen om die te creëren en samen te bedenken.

Dus het is zeker jammer dat de vakantie (wat een traditie op zich kan zijn) voorbij is. Maar koester ook weer de rituelen en tradities. Maak bewust tijd en heb er aandacht voor. Geniet van dat vaste koffiemoment en vier je eigen speciale familiefeestjes (met of zonder pizza op de bank..).

Het monster onder je bed

Dat je niet te dicht bij het randje van die afgrond gaat staan of toch maar niet die steeg inloopt waar je een hond hard hoort blaffen wordt veroorzaakt door angst. Reële angst dat er iets gevaarlijks of bedreigends staat te gebeuren. Het is dus zeker goed dat we allemaal af en toe angst ervaren. Het behoedt ons voor problemen.

Toch kan de angst zelf ook een probleem worden als het je dagelijks leven in de weg staat en er geen daadwerkelijk gevaar op de loer ligt. Een veel voorkomend voorbeeld is angst voor spinnen. De meeste mensen die bang zijn voor spinnen weten wel dat die spinnen, die in Nederland in ieder geval, niet écht gevaarlijk zijn. Maar wanneer de angst voor spinnen de overhand neemt en je niet meer naar buiten durft en iemand anders eerst je huis moet controleren voordat je naar binnen kan, staat het je normale leven flink in de weg.

Het voorbeeld van de angst voor spinnen is vooral een voorbeeld om het verschil tussen ergens de kriebels van krijgen en daadwerkelijke angst aan te geven. Wanneer je angst ervaart zonder daadwerkelijk gevaar en deze angst neemt de overhand kan dit behoorlijk ontwrichtend zijn. Vaak gaat het gepaard met piekeren, slecht slapen, verhoogde hartslag en soms zelfs paniekaanvallen. Dit kan ook voorkomen wanneer je, bijvoorbeeld, bang bent om een dierbare te verliezen. Dat is toch iets wat daadwerkelijk zou kunnen gebeuren zou je kunnen denken. Ja dat is zo, maar wanneer de angst hiervoor je belemmert om nog iets anders te doen dan bang zijn voor die situatie die er in het hier en nu nog niet is, is dit een teken dat de angst de overhand aan het nemen is.

In eerste instantie kan het zeker helpen om zelf op een aantal dingen te letten. Wanneer je last hebt van angst en piekeren probeer dan zo regelmatig en gestructureerd mogelijk te leven. Doe je dagelijkse routine op vaste tijden. Gezond eten en bewegen in de buitenlucht kunnen er ook voor zorgen dat je weer wat meer grip krijgt op de situatie. Blijf ook zoveel mogelijk dingen doen en probeer zelfs om de angstige situaties aan te gaan. Angst gaat vaak gepaard met schaamte. Deze schaamte maakt dat er niet gesproken wordt over de angst en de consequenties ervan. Toch kan het vertellen over angst al helpen om wat meer perspectief te krijgen en steun of hulp te ervaren. Wanneer er in je eigen omgeving niemand is met wie je hierover kan en wil praten of het helpt je niet voldoende deel je verhaal dan met de huisarts of een hulpverlener. Maak van angst je bijrijder en niet je bestuurder.

Vergoeding voor relatietherapie in zicht?

Ondanks dat de tendens is dat steeds meer mensen hulp zoeken bij relatieproblemen wordt relatietherapie niet of slechts gedeeltelijk vergoed door verzekeraars en gemeenten. Bijna iedereen heeft wel eens te maken met relatieproblemen. 

Wanneer je er samen niet uitkomt kan hulp zoeken een hele goede oplossing zijn. Omdat relatietherapie door de meeste verzekeraars en gemeenten niet vergoed wordt is deze hulp niet voor iedereen toegankelijk wanneer dit nodig is. Zonder hulp van buitenaf bestaat de kans dat problemen alleen maar groter worden en er onwenselijke situaties ontstaan. Zeker als er thuiswonende kinderen bij betrokken zijn. De NVRG is heel hard bezig met vergoeding door de zorgverzekeraars voor elkaar te krijgen. Lees hierover ook de blog https://www.ymkjealbada.com/blog/2018/5/22/laat-bloemen-relaties-redden waar de NVRG aan refereerde in dit stuk https://www.nvrg.nl/gevolgen-van-btw-heffing-op-toegankelijkheid-van-relatietherapie

Het goede nieuws is dat de gemeente Bunschoten zich hierin opgeworpen heeft als pionier. Deze gemeente heeft contact gezocht met de NVRG(de Nederlandse Vereniging voor Relatie- en Gezinstherapie) met de boodschap dat er subsidie vrijgemaakt is om relatietherapie voor gezinnen met thuiswonende kinderen te vergoeden. In eerste instantie wordt de hulp aangeboden door de gemeente zelf. Wanneer er meer of andere hulp nodig is wordt men doorverwezen naar een, bij de NVRG aangesloten, therapeut. Meer hierover lees je in dit artikel https://www.nvrg.nl/gemeente-bunschoten-biedt-haar-inwoners-kosteloos-relatietherapie-in-2021.

Een hele belangrijke stap in het toegankelijke maken van hulp aan gezinnen die dit hard nodig hebben en zo welzijn en veiligheid te waarborgen. Laten we hopen dat de gemeente Bunschoten hier de toon heeft gezet voor het aanpassen van het landelijk beleid. De deur is op een kier gezet. Welke gemeente en/of welke zorgverzekeraar volgt?

Geprikkeld of overprikkeld: waar ligt jouw grens?

In de zomermaanden trekken veel mensen erop uit en is ritme en regelmaat vaak minder aan de orde.  Andere omstandigheden en andere en meestal meer prikkels. Voor de een een lust, voor de andere een absolute last. Maar waar gaat het nou eigenlijk over als het over prikkels gaat?

Prikkels zijn eigenlijk alles wat je zintuigen prikkelt en je aandacht trekt. Prikkels kosten je energie  en je hebt rust nodig om prikkels te verwerken. Ook heb je prikkels nodig om je te ontwikkelen en te kunnen functioneren. Bij te weinig prikkels ontstaat verveling. Bij een goede hoeveelheid prikkels voel je je lekker maar bij een teveel aan prikkels ervaar je stress. Overprikkeld zijn is niet erg, te lang overprikkeld zijn en niet herstellen is niet goed voor je gezondheid. Wanneer die grens overschreden wordt is persoonlijk. En juist dat is belangrijk om serieus te nemen. Waar de een graag vakantie viert op een overvolle camping met entertainment. Blijft de ander liever thuis of betrekt een stil onderkomen in de natuur. Luister naar je jezelf en je eigen lichaam. En laat je daarbij vooral niet leiden door opmerkingen als 'dat moet je lekker loslaten' of 'doe eens gek'. Genoeg is genoeg en dat bepaal je zelf.

Neem jezelf in acht als je  je regelmatig, of misschien wel altijd, overspoeld wordt door alles wat er op je af komt. Prikkels van buiten kun je mogelijk vermijden of beter doseren. Je hoeft je niet terug te trekken uit de maatschappij maar vind voor jezelf uit wat en hoe lang je bepaalde prikkels kunt verdragen. En ook dat dit per situatie kan verschillen.  Zelfs de hoeveelheid prikkels van binnen uit kan je misschien wel wat meer sturen. Vooral negatieve gedachten die emoties oproepen geven veel prikkels. Angst, bijvoorbeeld, kan daarbij een grote rol spelen. Dit is niet eenvoudig maar het scheelt al heel veel als je probeert neutraler en vriendelijker tegenover jezelf en je eigenschap te staan. Daarnaast helpt het om voor jezelf uit te vissen welke dingen jou overprikkelen en welke minder. Misschien kom je situaties tegen waar je iets aan kunt doen.

Als tegenwicht voor de sterk op het hoofd of het denken gerichte bezigheden, kun je rust zoeken in de natuur, iets lichamelijks te doen, in je eentje iets doen of mediteren bijvoorbeeld. Goede tips voor dit soort activiteiten vind je, onder andere, in het boek 'Dingen die je alleen ziet als je er de tijd voor neemt'. Het kan ook helpen om te weten dat je niet de enige bent die het leven soms op die manier ervaart. Een boek lezen over overprikkeling en de ervaring van anderen daarmee kan steun bieden. Een tip is bijvoorbeeld 'Overprikkeld' van Liesbeth Kamerling en Lieke Zunderdorp. En bovenal, blijf er niet alleen mee zitten als het te zwaar voelt. Praat erover met iemand in je omgeving of zoek hulp bij een professional.

Stip aan de horizon

Wat is de lente toch altijd een mooie periode van fris perspectief. Iets om naar uit te kijken. Lekker naar buiten, de zomer komt eraan. Perspectief is sowieso een goede motivator en drijfveer om in beweging te blijven. Volgens sommigen is het zelfs een onderdeel van je gelukkig voelen. Juist ook in overweldigende periodes is het zo fijn om naar iets uit te kunnen kijken. En dat hoeft zeker niet iets groots te zijn. Het kan een kop koffie zijn na een paar uur werken. Een boswandeling in het weekend na een drukke week. De zekerheid dat na de winter de lente er weer aan komt. De voorpret kan je stemming al verbeteren. En dat hoeft zeker niet afhankelijk te zijn van de omgeving of weersomstandigheden. Probeer voor jezelf ook perspectief te creëren. Wat vind je leuk? Waar wordt je blij van? Maak een mooi lijstje en zet het op de kalender. Zelfs het aftellen er naartoe is al leuk. Nu de terrassen weer open zijn en ook in het kader van de coronamaatregelen er weer perspectief lijkt te ontstaan is zo voelbaar hoe belangrijk dat is. Iets om te onthouden. Laten we dan op zijn minst iets leerzaams meenemen uit de afgelopen periode waarin er zoveel ook níet kon. Wat kan er wel en doe dat voor jezelf. Ik gun je die stip aan de horizon. En laat dat dan de komende weken ook vooral een lekker zonnetje zijn!

Waar kijk jij naar uit de komende tijd?

Samen en alleen

In perioden van grote verandering, spanning en ingrijpende gebeurtenissen kan je relatie onder druk komen te staan. Naast dat partners in een spanningsvolle periode wellicht wat minder geduld hebben met elkaar komen op deze momenten vaak ook onderliggende problemen aan de oppervlakte. Wanneer je meer in elkaars aanwezigheid verkeert en afleiding zoeken niet altijd mogelijk is kom je, als het ware, in een snelkookpan terecht. Grote beslissingen worden sneller genomen. Trouwen, verhuizen, samen kinderen krijgen. Maar dus ook uit elkaar gaan of scheiden.

In zwaar weer kan het onder de loep nemen van bestaande patronen en onderlinge communicatie een goede manier zijn om samen weer wat grip te krijgen op de relatie. Of op zijn minst kan het inzicht geven. Sta eerst voor jezelf en later samen eens stil bij hoe je reageert wanneer je iets dwarszit en wat het effect van dat gedrag is. Wanneer je dit met elkaar bespreekt hou er dan rekening mee dat je vanuit je eigen behoefte praat, val elkaar niet in de rede en accepteer dat de ander anders is.

Laat de wetenschap dat 70% van de Nederlanders wel eens relatieproblemen ervaart ook een steunende gedachte zijn. En een motivator om ermee aan de slag te gaan als die wens er is. Ja er zijn problemen en je bent niet de enige.

Zoek verbinding in de eenzaamheid

Wat onmogelijk leek is toch mogelijk. Na bijna een jaar van anders en het nieuwe normaal lijkt hier en daar gelatenheid en misschien zelfs gewenning te ontstaan. Wat de ene week nog mag, is de volgende week niet toegestaan. En de week daarna toch weer wel maar dan anders. Veranderingen en onvoorspelbaarheid zijn de basis van waaruit we nu al zo lang leven. Voor veel volwassenen valt dit al niet mee. Voor veel jongeren is het bijna niet meer te doen. Niet naar school, niet meer afspreken met vrienden, elkaar niet meer ontmoeten op de vanzelfsprekende plekken zoals de sportclub. Verveling is aan de orde van de dag. En alsof dat niet erg genoeg is neemt eenzaamheid en depressie hand over hand toe bij middelbare scholieren en studenten. De ontwikkelingsfase van deze jongeren vraagt om grenzen opzoeken en de wereld verkennen. De realiteit is dat zij thuis zitten en weinig tot geen contact hebben met leeftijdsgenoten. Zorgelijk. De groep jongeren die professionele hulp zoekt neemt toe. En wat goed dat dat gebeurt. Op eigen initiatief of op aangeven van de omgeving. Het is juist die omgeving die voor deze doelgroep een belangrijke rol kan spelen. Want al lijkt die nukkige puber of die in zichzelf gekeerde student niet op jou te zitten wachten. Ga toch dat gesprek eens aan, vraag hoe het gaat, wandel samen eens een blokje om. Verzin desnoods dat je zelf de boodschappen anders niet kan dragen. Vraag je af waar je de verbinding kan maken. Samen koken, muziek luisteren of een film kijken? Neem het eventuele gemopper of de zwijgzaamheid op de koop toe. Je zou het misschien niet zeggen, maar het kan echt het verschil maken.

Ben jij echt in het leven van je kind?

Herken je dat; je kind heeft een eigen leven online, op Tiktok, Minecraft of al gamend met andere spellen. Alles online, veelal met anderen. Of je kind is buiten, uit je zicht, op straat of bij vrienden. Het is tegenwoordig best een klus als ouder om zicht te houden op wat je kind doet en met wie. En we vinden het ook niet meer vanzelfsprekend dat we dat allemaal moeten en mogen weten. Wanneer er geen zorgen zijn over je kind, leidt dat niet tot problemen. Maar als er wel zorgen ontstaan, moet je ineens terrein terugwinnen. En dat was niet nodig geweest. Sinds een aantal jaren is er in Nederland een methode ontwikkeld, Verbindend gezag, die ouders richting geeft in hoe hun kinderen zowel te ondersteunen als aan te sturen. De basis hiervan ligt bij het geweldloos verzet, wat ervan uitgaat dat je geen controle hebt over de ander, enkel over jezelf. Er is een zeer heldere methode ontwikkeld die je helpt weer invloed te hebben op je ontsporende kind. Maar ook wanneer het goed gaat, biedt deze benaderingswijze je als ouder veel; waakzame zorg. Een eerste principe hierin is dat je aanwezig bent in het leven van je kind. Dat klinkt zo vanzelfsprekend, maar dat kost wel tijd, moeite en energie. Dat betekent dat je zorgt dat je weet waar je kind is en met wie, zowel in het echte leven als online. Wanneer er geen zorgen zijn, kun je dit gewoon doen vanuit interesse. Je bent oplettend, op een fijne, open manier. Zorg dat je tijd besteed met je kind, verdiep je in het leven van je kind, doe dingen samen, heb interesse, vraag naar vrienden, kom naar de kamer van je kind. Dat geeft je een basis waarin jij vertrouwen kunt hebben in je kind en waarin je kind kan vertrouwen op jouw aanwezigheid. Mocht het dan toch gebeuren dat je je zorgen maakt, dat er dingen gebeuren die niet oké zijn, dan kun je gemakkelijk opschalen; je vergroot dan je aanwezigheid door niet meer vrijblijvend te informeren, maar gerichte vragen te stellen.

Op een jaar vol licht en hoop

Waar de dagen nu nog kort zijn, de avonden lang, de ochtenden donker en de corona helaas nog overal, daar is hoop voor volgend jaar. 2021 geeft ons hoe dan ook nieuwe kansen. Het nieuwe jaar zal ons in elk geval meer licht geven, langere dagen, een lente en een zomer. Hopelijk zal het ons ook meer mogelijkheden geven, meer ruimte, zodat we elkaar weer kunnen opzoeken. Laat 2021 een jaar vol licht en hoop zijn!

Harde feiten, zachte interpretaties

Zelf aan de slag! Dat is wat deze toolkit je biedt. Wanneer je stil wilt staan bij hoe je bent opgegroeid, hoe dat je gevormd heeft en hoe je verder wilt, dan kan je hier prima mee aan de slag. Bijzonder hoe mijn ondernemer-buurvrouw Amy Guijt dit zelf heeft ontwikkeld! Ze is nota bene geen hulpverlener, geen systeemtherapeut, maar een ontwerper. En tegelijkertijd heeft ze dit heel goed begrepen. Omdat ze zelf heeft ervaren dat je leven je vormt en dat het zinvol kan zijn om daarbij stil te staan zodat je bewuste keuzes kunt maken. Dat is precies het effect dat het heeft bij de cliënten aan wie ik het heb aangeboden. En omdat Amy ontwerper is, ziet het er allemaal prachtig uit. Zo aantrekkelijk, dat je er graag mee aan de slag gaat. Het biedt je de mogelijkheid om op een eenvoudige manier je genogram in kaart te brengen, je interactiepatronen en je levenslijn. En dat geeft je weer ruimte om verder te gaan.

Coronormaal

Waar alles weer draait, maar wel anders. Waar we het dagelijkse leven weer herpakt hebben, maar nog niet zoals voorheen. Zo voelt het op het moment. Ja, de kinderen zijn weer naar school. Ja, ook de middelbare scholieren! Tot mijn blijdschap. Fijn dat er oog is voor hun belangen, voor het belang van de groep, van sociale interactie, van deelnemen aan de maatschappij. En die vakantie in eigen land bleek inderdaad ook prima haalbaar. Ook anders, maar goed. Waarin we waarden bevestigd zagen (een goede band met familie en vrienden is heel fijn!) en waarin we een vakantiegevoel misten (blijkbaar zijn voor ons bergen, stokbrood en een andere taal nodig…). Maar ja, we zitten natuurlijk nog steeds met corona en moeten ons daaraan aanpassen. Waar we het doorbreken van de routines in de vakantie juist opzochten, daar is nu de uitdaging om er in het dagelijkse leven mee te leren omgaan. Want eigenlijk zijn routines daarin heel fijn en helpend. Terwijl ze nu voortdurend doorbroken worden; nog deels thuiswerken, coronatesten, thuisblijven totdat test gedaan is en uitslag er is, dus kinderen toch weer thuis van school, volgende gezinslid verkouden en testen…. We zijn vast niet het enige gezin dat onder deze doorbreking van de routine lijdt. Ik geloof dat we ons er maar bij neer moeten leggen dat dit de nieuwe routine is, in elk geval voor de komende herfst en winter.

De waarde van dichtbij

En dan is het toch vakantie. Na een lange periode van coronamaatregelen waarin het leven anders liep dan we gewend waren. Op wat voor manier dan ook ging het voor iedereen anders dan normaal. Voor diegene die werken in bijvoorbeeld de horeca, de luchtvaart of de culturele sector, stond het werk stil. Met mogelijk ook onzekerheid over loon en contract. Voor veel zelfstandigen betekende het verlies van werk en inkomen. Voor de ouders onder ons was het hard werken om thuiswerken te combineren met het onderwijzen (en opvoeden) van de kinderen. Voor de mensen in de zorg was het vaak heel hard werken. En dan dus de vraag wat te doen met de vakantie. Spanning of geboekte vakanties door konden gaan, toch maar geannuleerde vakanties voor de zekerheid en mensen die met de ruimte die er op het moment weer is, toch het buitenland opzoeken. De al jarenlange drie weken Frankrijk worden hier ingeruild voor twee weken Nederland. Vakantie gaat over het doorbreken van routines, daar zit de ruimte. Dat moet ook kunnen in eigen land. Wij gaan dus voor een nieuw avontuur; het leren waarderen van wat dichtbij is!

Mogen ze weer meedoen ?!

Daar zit mijn 13 jarige weer, opnieuw achter zijn Ipad, voor opnieuw een online les. De zoveelste in maanden. Hij wordt er moedeloos van en ik ook. Ik kan het eigenlijk niet meer aanzien. Waar het aanvankelijk lastig was, wennen en aanpassen, is het nu onverdraaglijk geworden. Vooral omdat veel andere dingen wel weer kunnen, mogen of toch gedaan worden. In de eerste maanden van de intelligente lockdown was het gezamenlijk aanpassen en deden we het samen. Dat voelde anders. Maar nu is het verschil te groot. Mijn dochter gaat weer naar school, wij als ouders werken weer volop, deels en waar nodig op locatie, sporten zijn weer begonnen, de vrije tijd wordt weer ingevuld. En.. nee, onze puber zit nog steeds thuis. Middelbare scholen zouden weer opengaan. Ik was te snel met mijn enthousiasme. Ik had ook niet kunnen overzien dat ‘open’ betekende ‘tot aan de zomervakantie twee dagdelen naar school’. Inmiddels gaat mijn zorg over volgend schooljaar. Ik gun mijn kind dat hij kan meedoen aan de maatschappij, dat hij in de ochtend naar school fietst, in beweging is, een doel heeft om zijn bed uit te komen, het gezellig heeft met leeftijdsgenoten, pret met ze kan hebben, de docenten ontmoet die hem graag dingen leren. Dat hij het idee heeft dat hij erbij hoort in de samenleving, dat we het belangrijk vinden dat hij ook meedoet. Willen jullie me helpen om eenieder hiervan te overtuigen? Zodat we de kans vergroten dat hij en al zijn leeftijdsgenoten na de zomer ook weer gewoon naar school kunnen? Onderteken dan de petitie;

https://petities.nl/petitions/middelbare-scholen-gewoon-weer-volledig-open?locale=nl

Coronastilte

Ineens zijn we drie maanden verder. Drie maanden radiostilte, zo voelt het. Vanwege coronadrukte. Er waren voldoende onderwerpen die zich leenden voor een blog, ik heb er zelfs een lijstje van gemaakt. Maar het voelde ongepast. Niets leek op te wegen tegen de heftigheid van deze tijd. Bovendien was er nauwelijks tijd om te schrijven, tijd om stil te staan. Het werk moest door, maar dan anders. De kinderen moesten les, maar dan anders. Er moest aandacht voor anderen zijn, maar dan anders. En dat anders, dat vreet energie. Inmiddels gaan we van ‘blijf thuis’, naar het ‘nieuwe normaal’. En dat is voelbaar. Met de eerste cliënten weer gezien te hebben in de praktijk, een kind weer naar school, ontstaat er weer ruimte voor net iets extra’s. Een blog! Met een verlangen naar meer van dat ‘normale’ en daarnaast een gevoel van gemis, omdat de afstand blijft. Op naar nog normaler. Alleen de echte stilte, waardoor ik ineens enkel nog maar vogels in mijn tuin hoor fluiten, die mag blijven! Mijn onderbuurman blijkt geïnspireerd te zijn door dezelfde stilte en vogelgeluiden en heeft een ‘coronavogelhuisje’ gemaakt. Nieuwsgierig? Kom kijken in Leiden; https://www.roemleiden.nl/ontdek-ons-werk

Gezin in de wachtkamer

‘En ineens blijk je met je gezin in de wachtkamer te zitten’, schrijft Saskia in haar boek ‘Gezin in de wachtkamer’. Ik hoorde van het boek van iemand die zich erin herkende en mocht het lenen. Indrukwekkend en helaas zeer herkenbaar. Herkenbaar op twee manieren; de wirwar aan hulpverlening waar je als gezin in kunt belanden zonder altijd het gevoel te hebben goed geholpen te worden en hoe je soms in je eentje je gezin draaiende moet zien te houden wanneer je partner onderuitgaat. Saskia beschrijft dit proces liefdevol, met humor en schuwt niet te schrijven over haar boosheid, verdriet en machteloosheid. Dat maakt dat haar verhaal aangrijpt. Wat mij als gezinstherapeut het meest raakt, is haar verzoek om het gezin te erkennen. Wanneer iemand bij de GGZ gezien wordt, in acute toestand of later voor onderzoek of behandeling, laten we dan erkennen dat niemand alleen is. Waarschijnlijk is het iemands partner, iemands kind en wellicht iemands vader of moeder. En dus staat niet alleen het leven van deze persoon op zijn kop, maar ook dat van zijn of haar naasten. Het zou al veel uitmaken wanneer daar standaard aandacht voor is, dat dat het uitgangspunt is. Dat ernaar gevraagd wordt en er zorg wordt aangeboden, voor de relatie, voor het gezin, voor de kinderen. Wanneer er in een gezin iets ingrijpends gebeurt, dan heeft dat effect op het gezin en dus op alle gezinsleden.

‘Al help ik er maar één iemand mee…. Als er maar één hulpverlener is die erover na gaat denken.’ Dat is de hoop van Saskia met het schrijven van het boek. Haar motivatie om zich bloot te geven, om haar verhaal te delen. Ik weet inmiddels dat ze er al iemand mee heeft geholpen. En ze heeft mij als hulpverlener ook bereikt. Ik gun haar dat haar boek wordt gelezen door hulpverleners in de volwassen GGZ, zodat eenieder het belang van het gezin erkent. En ik gun haar dat haar boek gelezen wordt door beleidsmakers, zodat die zich beseffen dat we mensen tekortdoen door hulp te organiseren binnen nauwe kaders waar enkel individuen in passen. We zijn als mens veel meer dan een individu, we zijn onderdeel van een systeem en kunnen daar niet los van gezien worden!

Voor de slak en de haas is het op dezelfde dag nieuwjaar.

Alweer een jaar voorbij! Een jaar dat enerzijds zo helder van duur is, gewoon 365 dagen, is anderzijds zo verschillend in de beleving ervan. Wellicht heb je een jaar gehad wat voorbijvloog, waarvan je je afvraagt waar het is gebleven. Of heb je een jaar gehad wat maar niet opschoot, waarbij je de dagen hebt afgeteld. Vaak heeft dat te maken met hoe het met je gaat en dat heeft weer veel te maken met de omstandigheden. Het zit soms mee en het zit soms tegen. En daarin probeer je je staande te houden. Ook de manier waarop je zelf in het leven staat, bepaalt hoe je tijd ervaart. Ben je iemand die bewust bij de dingen stilstaat? Die rust neemt, dingen in zich opneemt? Of ben je iemand die van het een in het ander rolt, die altijd druk lijkt te zijn, voortdurend in beweging? Een chinees gezegde relativeert dit alles; of je nu als een slak door het leven gaat of als een haas; we treffen elkaar weer op hetzelfde moment wanneer het nieuwe jaar start. We kunnen dit op vele manieren interpreteren, maar voor nu wens ik je toe dat een nieuw jaar nieuwe kansen biedt en dat een nieuw jaar dus weer een hele nieuwe dynamiek voor je in petto kan hebben!