durf te zien
Bij de theatertalkshow Durf te zien werd voelbaar hoe groot de impact van seksueel misbruik is. De verhalen lieten zien hoe schaamte en zwijgen extra schade veroorzaken. Pas als we het samen durven te zien, kunnen we misbruik helpen voorkomen.
Onlangs was ik uitgenodigd om mee te gaan naar de theatertalkshow Durf te zien die door Stichting Wij zijn M wordt aangeboden (waarbij dank voor de uitnodiging!). Wij zijn M heeft als doel om het taboe op seksueel misbruik te doorbreken. Dit vraagt natuurlijk aandacht, het gesprek erover, het in de maatschappij brengen. Daarvoor bleek het theater een prima middel. De zaal leek zich gevuld te hebben met betrokkenen, zowel met mensen met persoonlijke ervaringen op dit vlak als met professionals. En voor iedereen leek het genoeg te bieden te hebben.
Vooral de verhalen van Mandy Sleijpen, die oprichter en directeur van de stichting is, gaven herkenning in de zaal. Over de schaamte, het niet willen zien of erkennen van de omgeving, tot de enorme impact die het een leven lang heeft. Dat laatste is wat ik in de praktijk ook vaak merk; elke ervaring met seksueel misbruik heeft een enorme impact op een mensenleven. Daarbij is er natuurlijk een grote variatie in wat iemand is aangedaan, hoe er op gereageerd is en hoe veerkrachtig iemand is. Maar de schade is er, altijd.
Er werd vanuit een breed perspectief naar seksueel misbruik gekeken. Pieter Melsen, die zedenrechercheur is, was ook een van de mensen die de zaal informeerde. Zijn perspectief was weer net iets anders dan dat van het slachtoffer en dat van de hulpverlener. Hij is er in zijn werk op gericht om verhalen van slachtoffers zo goed mogelijk te horen, omdat deze als bewijsvorming dienen. Daarbij herhaalde hij een aantal keren de woorden die hem hierbij het meeste hielpen en die hij ons ook aanraadde te gebruiken als kinderen ons toevertrouwen dat ze (mogelijk) seksueel misbruikt worden; ‘vertel me daar eens alles over’. Daarmee nodig je de ander uit om te vertellen, zonder woorden in de mond te leggen en zonder schaamte mee te brengen.
Ook had Pieter met daders te maken. Hij had de indruk dat daders soms geen idee hadden van de schade die ze hadden aangericht. Hier ontstond een spanningsveld met de hulpverlener, die ervoer dat daders dit ook niet wilden toelaten, ervan weg wilden blijven. Wanneer er echter ook maar een kleine kans is dat daders niet overzien of niet begrijpen welke schade hun gedrag toebrengt, is het zinvol om hierover informatie te geven. En daarvoor is het weer helpend om opener te zijn als maatschappij over dat seksueel misbruik voorkomt, dat het schadelijk is en dat we als maatschappij schade toevoegen door het te verzwijgen. Wij zijn M roept dus op tot openheid. Pas als we het durven te zien met elkaar als samenleving, kunnen we elkaar helpen om het te voorkomen.
Gaat het goed met de rouw?
Het overlijden van naasten is een ingrijpende gebeurtenis. Zeker wanneer het kinderen aangaat. Fonds slachtofferhulp heeft een website opgezet gericht op rouwbehandeling met daarop zelfs een rouwmeter om het rouwproces in kaart te brengen.
Het overlijden van naasten is een ingrijpende gebeurtenis. Zeker wanneer het kinderen aangaat, die een overlijden van heel dichtbij meemaken, grijpt dit iedereen aan. We beseffen ons dat het een intense gebeurtenis is in een kinderleven en zijn bezorgd om het kind. Het kan voor ouders lastig zijn om goed in te schatten hoe het kind omgaat met de rouw. Sommige kinderen praten erover, anderen nauwelijks. Sommige kinderen laten duidelijk verdriet zien, anderen minder. Ieder kind heeft zijn of haar persoonlijke manier om om te gaan met het verlies. Daarbij komt nog dat kinderen en jongeren zich met perioden helemaal kunnen richten op hun leven in het hier en nu, waarbij het verlies naar de achtergrond lijkt te zijn verdwenen. Het is dus ook niet verwonderlijk dat het ingewikkeld kan zijn om goed zicht te hebben op het rouwproces van kinderen.
Fonds slachtofferhulp heeft het initiatief genomen om een website op te zetten gericht op rouwbehandeling. Hier wordt informatie gegeven over rouwbehandelingen en over onderzoek dat op dit gebied is verricht en wat lopende is. Samen met een aantal universiteiten zijn er rouwbehandelingen ontwikkeld voor specifieke verliessituaties. Ze hebben ook een rouwmeter ontwikkeld, zowel voor kinderen als voor volwassen. Hiermee kun je een inschatting maken over of er sprake is van een mogelijk problematisch rouwproces. De rouwmeter voor kinderen is een zelftest voor kinderen tussen de 8 en 18 jaar, die door zowel het kind als een ouder kan worden ingevuld. Met een overzichtelijke hoeveelheid vragen kan er binnen 15 minuten een beeld verkregen worden van hoe het rouwproces verloopt.
Dit kan een waardevol hulpmiddel zijn voor de ouders van kinderen die een rouwproces doorlopen en zich afvragen of hun kind dit zelf kan dragen. Het voorkomt dat kinderen te lang blijven hangen in verdriet of somberheid of het verdriet juist nog niet toelaten. Daarnaast is het van meerwaarde omdat het kan voorkomen dat kinderen gespecialiseerde hulp krijgen die dat niet nodig hebben. Niets vervelender voor kinderen dan door hun ouders of andere goedbedoelende volwassenen naar een therapeut gebracht te worden, terwijl ze dat zelf niet willen of er niet voor openstaan. Voor iedereen die zich afvraagt of een kind hulp nodig heeft bij het doorwerken van een rouwproces is het dus een laagdrempelige eerste stap om de rouwmeter in te vullen. Een waardevol aanbod!
‘Zelfs als de relatie veel pijn doet, kan die pijn vertrouwd voelen’; wat er nodig is om aan je relatie te gaan werken.
Onlangs liet EFT Nederland onderzoek doen naar drijfveren en twijfels van echtparen om in therapie te gaan. Er werd aan 10 stellen die hulp hadden gezocht gevraagd hoe ze daartoe waren gekomen en wat ze eerder had tegengehouden. De drempel bleek hoog om hulp te zoeken. Eerder bleek al uit onderzoek dat stellen te lang wachten met het starten van therapie en dat dit samen met onvoldoende motivatie de belangrijkste reden voor het niet lukken van relatietherapie is. Ditmaal viel het de onderzoeker op dat mensen ondanks dat ze leden onder hun relatie, nog niet de drempel bereikt hadden om hulp te zoeken. De situatie laten zoals die was leek veiliger te voelen dan te gaan voor verandering. De comfortzone van weten wat je hebt blijkt sterk te zijn. Verandering brengt spanning met zich mee, omdat we niet weten wat die verandering brengt. Dat kan een remmende werking hebben op het in beweging komen. Net als op andere gebieden in ons leven, kan ons dit in onze relatie in de weg zitten. We kiezen niet voor beweging, maar voor status quo. Pas als de pijn te groot wordt, durven we stappen te zetten (dan kunnen we bijna niet anders meer). In het geval van een relatie kan het dan echter te laat zijn. Om in beweging te komen, is het nodig om urgentie te voelen, echter helpt het ook wanneer je weet waar je naartoe beweegt. Het blijkt mensen vertrouwen te geven dat een methode als EFT houvast geeft en het helpt wanneer ze van andere stellen horen dat therapie hen geholpen heeft. EFT Nederland concludeert dat er een missie ligt voor ons als relatietherapeuten om EFT normaler te maken en te laten zien wat het oplevert. En daarbij is dus vooral van belang; kom op tijd, dan kan er veel (en kan het sneller!).
https://www.eft.nl/nieuws/drijfveren-om-hulp-te-zoeken-voor-je-relatie
Hoe verder na suïcide?
Hoe verder na suïcide? Het geeft vooral kinderen rust als ze weten wat er aan de hand is.
Groot is het verdriet, de machteloosheid en soms het onbegrip en de boosheid bij de omgeving, wanneer een naaste zich heeft gesuïcideerd. Een heel netwerk van mensen staat vervolgens voor de taak om zich hiertoe te verhouden. Deze processen kunnen veel energie kosten en op allerlei momenten in het leven zich aandienen. In de praktijk tref ik allerlei naasten; partners, kinderen, kleinkinderen, vrienden van mensen die zelf een einde aan hun leven hebben gemaakt. Onlangs heeft het Trimbos instituut specifiek de situatie van de kinderen in kaart gebracht. Ze hebben een factsheet ontwikkeld op basis van onderzoek om in kaart te brengen wat de effecten voor de kinderen zijn en hoe kinderen hierbij te ondersteunen zijn. Dit is een zeer toegankelijk en volledig document geworden wat behulpzaam kan zijn bij het ondersteunen van kinderen. Naast achtergrond over het onderwerp, wordt veel aandacht besteed aan wat wel en niet te doen in de begeleiding van deze kinderen. Er blijkt duidelijk uit dat het kinderen helpt om de waarheid te horen, passend bij hun ontwikkelingsniveau. We weten al langere tijd dat het voor kinderen helpend is om betrokken te worden bij overlijden en om geïnformeerd te worden. Vanuit de gedachte het kind te willen ontzien om het te beschermen gebeurt het echter nog steeds dat kinderen niet voldoende meegenomen worden. Zeker in het geval van suïcide kan dit spelen, aangezien het dusdanig pijnlijk is waardoor het voor volwassenen moeilijk kan zijn om het te dragen en met kinderen te delen. Ook, of misschien zeker, in deze situatie geldt echter dat het kinderen rust geeft als ze weten wat er aan de hand is. Deze factsheet is een helpend document om anderen hierover te informeren en te stimuleren om kinderen in openheid mee te nemen in wat er gebeurd is.